Τα εργαστήρια αυτομόρφωσης της «ομάδας χορού, κίνησης και σωματικής έκφρασης» της κατάληψης “Σκαραμαγκά”, ξεκινούν τη λειτουργία τους για την περίοδο 2010-2011 από τις αρχές Νοέμβρη. Στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα “ανοιχτών μαθημάτων χορού” θα προστίθενται στο εξής νέοι κύκλοι εργαστηρίων σύμφωνα πάντα με τις διαθεσιμότητες στην πραγμάτωσή τους.
Για αρχή, τα εργαστήρια περιλαμβάνουν εβδομαδιαία συνάντηση/μάθημα tango κάθε Τρίτη στις 20:30, ενώ η συνέλευση της «ομάδας χορού, κίνησης και σωματικής έκφρασης» θα πραγματοποιείται κάθε Δευτέρα (ή κάθε δύο Δευτέρες) στις 20:00.
Κείμενο της ομάδας χορού σχετικά με τη φυσιογνωμία της, τα χαρακτηριστικά της αλλά και σχετικά με τα ζητήματα που έως τώρα έχει καταπιαστεί παρατίθεται παρακάτω:
Η κίνηση μέσα στα τείχη μας είναι σημαντική…
Από τις αρχές του Σεπτέμβρη του 2009, στην κατάληψη «Πατησίων και Σκαραμαγκά», προέκυψε η επιθυμία αλλά κι η αναγκαιότητα για επέκταση των συλλογικών μας αρνήσεων απέναντι στις προεκτάσεις του Υπάρχοντος στα σώματά μας. Αρνήσεις οι οποίες είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις αρνήσεις μας απέναντι στον αστικό Πολιτισμό και την κυρίαρχη παραγωγή της αστικής Τέχνης. Σε άμεση διασύνδεση με τις αυτοοργανωμένες διαδικασίες της κατάληψης στις οποίες και συμμετέχουμε, ξεκινήσαμε την οργάνωση αυτοοργανωμένων εργαστηρίων χορού, κίνησης, σωματικής έκφρασης. Σε αυτήν την κατεύθυνση συστήθηκε κι η «ομάδα χορού, κίνησης και σωματικής έκφρασης», η οποία ως αναπόσπαστο κι οργανικό κομμάτι της «κατάληψης Σκαραμαγκά», επιδιώκει να πειραματιστεί στο πεδίο της αυτομόρφωσης, και της δημιουργίας.
Είναι γεγονός πως τα αυτοοργανωμένα εργαστήρια προκύπτουν αφενός από την επιθυμία μας να διερευνήσουμε τις κινητικές αλλά κι εκφραστικές δυνατότητές μας αλλά κι από τη βούλησή μας να καταθέσουμε την έμπρακτη άρνησή μας στην «αυθεντία» των αστικών εκπαιδευτηρίων αλλά και των διαχωρισμένων σχέσεων ή των καθιερωμένων ρόλων που τα τελευταία παράγουν κι αναπαράγουν.
Δεν είναι πλέον μια απόκρυφη παραδοχή πως ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώνουμε και ζούμε είναι άμεσα συνδεδεμένος με τις κυρίαρχες αντιλήψεις, τα κυρίαρχα πρότυπα και στερεότυπα, τους αλλότριους ρυθμούς αλλά και την «αισθητική των αποκλεισμών». Ένα πλέγμα συστημικών μηχανισμών και θεσμών υποτάσσει, χειραγωγεί κι αλλοτριώνει τα σώματα και τη δημιουργικότητά μας. Το σύστημα διδασκαλίας, η οικογένεια, οι νόρμες των εμπορευματικών σχέσεων κι η βιομηχανία του θεάματος, συγκροτούν δομές που καθυποτάσσουν κι ελέγχουν τα σώματα και τις προεκτάσεις τους. Η εκπαίδευση, η οικογένεια, το θέαμα και το εμπόρευμα, δεν αποτελούν τίποτε άλλο πέρα από τους ιδανικούς μηχανισμούς -για την κυριαρχία- με τους οποίους η σχέση του ατόμου με το σώμα του, την κίνηση και τη δημιουργικότητά του, μετασχηματίζεται σε μια διαμεσολαβημένη και φυσικά χειραγωγημένη σχέση. Οι κυρίαρχες επιταγές εμφυτεύονται στο άτομο με αποτέλεσμα κάθε δυνατότητα αυτοπροσδιορισμού κι αυτοκαθορισμού του να εξορίζεται από την «πραγματικότητα». Αυτό το οποίο λοιπόν η κυριαρχία θέλει να παρουσιάσει ως τη «μοναδική αλήθεια» για το σώμα και τον χορό, είναι πως, ή θα μιμείσαι τους δασκάλους ή θα αναπαράγεις τα πρότυπα του θεάματος ή θα γίνεσαι ένας ωφέλιμος καταναλωτής του. Γι’ αυτό κι έχει επενδύσει αλόγιστα στην προώθηση της μαζικής κουλτούρας με αμέτρητα παρεχόμενα θεάματα -από τη μια- κι εκατοντάδες εκπαιδευτήρια χορού -από την άλλη. Από τα «τηλεοπτικά εξεταστήρια» του “so you can thing you can dance” μέχρι τις επιχορηγούμενες «σχολές μπαλέτου», από τα φαντασμαγορικά show που συνοδεύουν κάθε «κοινωνική συνεστίαση» μέχρι τα παγκόσμια φεστιβάλ χορού… Και φυσικά όλα αυτά τα «ιδανικά» του χορού και της μαζικής κουλτούρας, η κυριαρχία έχει βρει τον κατάλληλο τρόπο για να τα μεταφυτεύει προς τους υπηκόους της. Το «ταλέντο» κι οι «χορευτικές-σωματικές δεξιότητες» είναι τα απαραίτητα αναγνωρίσιμα στοιχεία του θεάματος που κάποιος-α είτε θα επιλέξει να τα κυνηγήσει μέσα στις σχολές χορού και τα ωρολόγια προγράμματα είτε θα αποδεχτεί το ρόλο του θεατή-καταναλωτή του ταλέντου και των δεξιοτήτων των «άλλων» και των «ειδικών».
Εκτός από τους παραπάνω διαχωρισμούς, αυτό που διαπιστώνουμε στις περισσότερες εκφάνσεις του «αστικού» χορού και των παραγώγων του, είναι και η συνειδητή ή ασυνείδητη παραγωγή διαχωρισμών στη βάση του φύλου. Οι έμφυλες κατηγοριοποιήσεις των σωμάτων προβάλλονται σε όλο το φάσμα του «αστικού χορού». Από την αντίληψη πως ο «χορός» αποτελεί «προνομιακό πεδίο εξάσκησης» των γυναικών (και γενικότερα των γυναικείων σωμάτων) μέχρι την επιβεβαίωση των έμφυλων κατηγοριοποιήσεων-ρόλων σε διάφορα είδη χορού (όταν π.χ. ο καβαλιέρος αποτελεί έναν «αντρικό ρόλο» και η ντάμα έναν «γυναικείο ρόλο»), αυτό που μένει ακέραιο στον «αστικό χορό» είναι οι διαφοροποιήσεις και οι ιεραρχήσεις στη βάση του φύλου. Και όταν φυσικά αυτή η έμφυλη κανονικότητα επιχειρείται να αντιστραφεί, αυτό γίνεται απλά και μόνο στο επίπεδο του συμβολισμού και μιας επικερδούς κι ωφέλιμης προς το κοινό «προοδευτικότητας». Κατά τα άλλα οι έμφυλοι διαχωρισμοί συνεχίζονται να παράγονται στις αίθουσες και στις σκηνές χορού…
Απέναντι σε αυτήν την «κανονικότητα» στεκόμαστε εχθρικοί. Στη δική μας προσπάθεια για την ανακάλυψη κι απελευθέρωση των σωματικών δυνατοτήτων επιχειρούμε να αποδομήσουμε τους έμφυλους ρόλους και διαχωρισμούς, χωρίς κολλήματα κι αγκυλώσεις, αμφισβητώντας το πεδίο των έμφυλων εγγραφών στα σώματά μας αλλά και τις έμφυλες ειδικεύσεις στο χορό.
Παρ’ όλες τις κυρίαρχες επιδιώξεις για την προώθηση όλων των παραπάνω διαχωρισμών, για εμάς αποτελεί κοινή παραδοχή και δεδομένο πως όλα ανεξαιρέτως τα σώματα έχουν ανεξερεύνητες δυνατότητες. Αυτές οι απεριόριστες δυνατότητες (κίνησης, χορού, έκφρασης) των σωμάτων παραμένουν τις περισσότερες φορές αφανείς, καθώς τα σώματα εξαναγκάζονται να προσαρμοστούν -άλλοτε περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο εκβιαστικά- στο μοντέλο μιας καταπιεστικής, δύσκαμπτης κι ασφυκτικής καθημερινότητας. Από τη σφαίρα της εργασίας μέχρι τη σφαίρα της κατανάλωσης του ελεύθερου χρόνου, τα σώματα αποκτούν συνήθειες που τα συστέλλουν αλλά και τα υποτάσσουν στον κόσμο των αντικειμένων αλλά και των εξουσιαστικών σχέσεων. Η διαπίστωση πως «είμαστε σωματικά και διανοητικά ανίκανοι» ή «δημιουργικά περιορισμένοι» δεν αποτελεί τίποτε άλλο πέρα από έναν κατασκευασμένο αστικό μύθο που θέλει να δικαιώνει τους ρόλους και τους ειδικούς, και να παράγει διαχωρισμούς σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας: από τους «πρωταθλητές» γηπέδων και γυμναστηρίων, τους «μεγάλους χορευτές», τους «αισθητικούς» των κέντρων σωματικής ευεξίας μέχρι τους «καλλιτέχνες». Η αποδοχή αυτού του μύθου έχει σαν αποτέλεσμα την καθυπόταξη και την παθητικοποίηση των σωμάτων και κατ’ επέκταση συμβάλλει στη διαμόρφωση των υποταγμένων ανθρώπων αλλά και των υποταγμένων συνειδήσεων.
Απέναντι σε αυτές τις επιταγές του Υπάρχοντος, είναι στο χέρι μας να διερευνήσουμε κάθε ανεξερεύνητη σωματική δυνατότητα. Η κίνηση, η έκρηξη, η ροή, το κύλισμα, το δίπλωμα, η περιστροφή, η στήριξη, η ανατροπή της ισορροπίας, η αιώρηση, η έκφραση, η επικοινωνία των σωμάτων δεν είναι προνομιακό πεδίο κανενός «ειδικού». Οι δυνατότητες των σωμάτων μας είναι πραγματικά τεράστιες. Συλλογικοποιώντας λοιπόν την αναγκαιότητα για μοίρασμα της διερεύνησης αυτών των δυνατοτήτων, τα αυτοοργανωμένα εργαστήρια μας δίνουν την ευκαιρία να συναντήσουμε αυτές τις δυνατότητες των σωμάτων, όλοι μαζί αλλά κι ο καθένας με τον προσωπικό του τρόπο. Οι προσωπικές δυνατότητες συναντιούνται με τις ομαδικές, με στόχο να προσδιοριστούν τα αυθεντικά προσωπικά «νοήματα» του σώματος του καθενός σε συνδυασμό με των υπολοίπων. Τα σώματα μιλούν, τα σώματα χορεύουν, τα σώματα επικοινωνούν μέσα από μια ισότιμη διαδικασία αυτομόρφωσης η οποία αρνείται να τα χειραγωγήσει και να τα καθυποτάξει.
Τα εργαστήρια αυτομόρφωσης που λειτουργούν στην κατάληψη Σκαραμαγκά από την «ομάδα χορού, κίνησης και σωματικής έκφρασης» έχουν στον πυρήνα τους τις αυτοοργανωμένες διαδικασίες αλλά και τον αγώνα για την ατομική και κοινωνική απελευθέρωση. Με αφετηρία την εβδομαδιαία συνέλευση της ομάδας όπου μοιραζόμαστε την πολιτικότητα αλλά και την υλικότητα των επιλογών μας, τα εργαστήρια στέκονται εχθρικά απέναντι σε σχέσεις που αναπαράγουν δομές εξουσίας όπως η σχέση δασκάλου-μαθητή, αρχάριου-προχωρημένου, «καλλιτέχνη» και μη. Η άμεση διασύνδεση των εργαστηρίων της «ομάδας χορού, κίνησης και σωματικής έκφρασης» με τη συνέλευσή της, είναι και η διαδικασία η οποία «περιφρουρεί» εκείνον τον αξιακό χαρακτήρα των εργαστηρίων ο οποίος προτάσσει την κατάργηση των ρόλων στις ανθρώπινες σχέσεις. Αυτή η εβδομαδιαία συνέλευση της ομάδας είναι που χαράσσει τις αναγκαιότητες για αναθεώρηση κι εξέλιξη της λειτουργίας των εργαστηρίων αλλά και τη διαχείριση της «αίθουσας χορού» μέσα από διαδικασίες ισότιμης συμμετοχής αλλά και μέσα από την κοινή επεξεργασία των στοχεύσεων (της γενικής συνέλευσης) της κατάληψης.
Τα εργαστήρια αυτομόρφωσης δεν μπορεί παρά να είναι ένα πεδίο ανοιχτό, όπου η πρόσβαση στον καθένα και την καθεμιά είναι ελεύθερη και δεν ανταλλάσσεται με κανενός είδους αντίτιμο, δεν χορηγείται ούτε προσφέρεται με ανταλλάγματα, δεν είναι τζάμπα αλλά ούτε και μια «δωρεάν» ευκαιρία εκγύμνασης ή χορού ανάμεσα στις άλλες. Αποτελούν ένα πεδίο στο οποίο αναζητούνται να διασταυρωθούν ζωντανά και δρώντα υποκείμενα, χωρίς την πρωτοκαθεδρία των ειδικών και την παθητικότητα των συμμετεχόντων, χωρίς δασκάλους, χορογράφους, φιλότεχνους, γυμνασμένους, χωρίς μαθητές, χορευτές, άτεχνους, αγύμναστους, χωρίς ειδικούς και μη. Το ξεπέρασμα των ρόλων προϋποθέτει τη μοναδικότητα του καθενός ενεργή απέναντι στη μοναδικότητα των άλλων. Ο πειραματισμός μας πάνω στις δυνατότητες των σωμάτων μας αλλά και στα εκφραστικά μας μέσα δεν πραγματώνεται ως αυτοσκοπός, ούτε ως ένας τρόπος για να διεκδικήσουμε τον τίτλο μιας δημιουργικής ή καλλιτεχνικής αυθεντίας, αλλά πραγματώνεται ως ένα από τα κομμάτια των απελευθερωτικών προταγμάτων. Με βάση αυτήν την παραδοχή επιχειρούμε να μεταδώσουμε (ο ένας στην άλλη κι η μία στον άλλον) γνώσεις οι οποίες θα μας βοηθήσουν να αποκτήσουμε τον δικό μας και μοναδικό τρόπο χορού, τη δική μας ιδιαίτερη κίνηση, το δικό μας χρώμα σωματικής έκφρασης. Διερευνούμε συνεχώς τρόπους με τους οποίους η «τεχνική» δε θα αποτελεί τον αυτοσκοπό του χορού αλλά το εργαλείο εκείνο το οποίο -μαζί με άλλα τόσα- θα συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικής υπόθεσης του καθενός. Ο εξορισμός των ρόλων από κάθε πεδίο ελεύθερης δραστηριότητας αποτελεί πάντοτε ένα ανοιχτό στοίχημα που προϋποθέτει την ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων υποκειμένων.
Η κίνηση μέσα στα τείχη μας είναι σημαντική…
