Ενημέρωση | Συζήτηση

Αν έχω ένα μήλο και το μοιραστώ μαζί σου, θα έχει καθένας μας από μισό μήλο. Αν έχω μια ιδέα και τη μοιραστώ μαζί σου, θα έχουμε ο καθένας μας από μία ιδέα.

Πνευματική ιδιοκτησία/πατέντες/commons/περιφράξεις

Τετάρτη 16/2 στις 19.00

The man who sold the world Αυτό που διατρέχει τη λογική της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι η εξατομικευμένη απληστία. Η άποψη του κόσμου ως ένα τεράστιο πεδίο για πλιάτσικο, ως ένα ατελείωτο ράφι σουπερμάρκετ, χωρίς σεκιουριτά και υπαλλήλους όπου το μόνο σου εμπόδιο στο να καβατζώσεις όσο το δυνατόν περισσότερα για εσένα μόνο, είναι οι υπόλοιποι πελάτες… Τα επιχειρήματα της πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελούν τη φλυαρία της απώλειας, που μεταξύ άλλων εκπαιδεύει το σύγχρονο βλέμμα στο να αναζητά διαρκώς εμπειρίες, τρόπους, σκέψεις, ζωή για καβάτζωμα. Έτσι ώστε να διαιωνίσει τη μιζέρια της εξατομίκευσης και του μεταμοντέρνου φόβου όχι για το θάνατο όπως βιάστηκαν να διατυμπανίσουν οι ποπ ψυχίαταροι, αλλά για τη ζωή την ίδια.

Η ιστορία της υφαρπαγής Εάν η φύση έχει φτιάξει κάτι που να είναι περισσότερο ευάλωτο από όλα από άποψη αποκλειστικής ιδιοκτησίας, δεν είναι άλλο από την δραστηριότητα της σκεπτόμενης δύναμης που αποκαλείται ιδέα, την οποία ένα υποκείμενο μπορεί να κατέχει κατ’ αποκλειστικότητα όσο την κρατά για τον εαυτό του, μα η στιγμή της αποκάλυψής της, ωθεί την ίδια στην κατοχή του καθενός, ώστε ο αποδέκτης δεν μπορεί να την απεμπολήσει από πάνω του. Έχει δε το ιδιαίτερο γνώρισμα πως κανένας δεν διαθέτει λιγότερο στην κατοχή του, διότι κάθε άλλος έχει στην κατοχή του το όλο της…Το ότι οι ιδέες αυτές πρέπει ελεύθερα να διαδίδονται από τον έναν άνθρωπο στον άλλον ανά τον κόσμο, αποσκοπώντας στην ηθική και αμοιβαία εκπαίδευση του ανθρώπου και την βελτίωση της κατάστασής του, φαίνεται πως με ιδιαίτερο και καλοπροαίρετο τρόπο σχεδιάστηκε από τη φύση, όταν αυτή τους δημιούργησε -σαν την φωτιά που εξαπλώνεται παντού- δίχως η πυκνότητά τους να μειώνεται καθόλου, -και σαν τον αέρα μες τον οποίο αναπνέουμε, κινούμαστε και υπάρχουμε ως φυσικές οντότητες- ανάξιες περίφραξης ή αποκλειστικής ιδιοποίησης…

Πνευματική ιδιοκτησία στο διαδίκτυο, ψηφιακά commons και άδειες χρήσης Η ανάδυση της πατέντας και των πνευματικών δικαιωμάτων στο κοινωνικό-οικονομικό προσκήνιο ταυτίζεται χρονικά με την τεχνολογική ανάπτυξη και εξέλιξη (χρυσή εποχή των τεχνολογιών της πληροφορικής 70-80). Κάθε τεχνολογική ανακάλυψη εμπεριέχει μέσα της την πατέντα με την εξελικτική διαδικασία της τεχνολογίας να αποτελεί μια σειρά από πατέντες. Το διαδίκτυο δε ξεφεύγει από αυτό το κανόνα, τουναντίον αποτελεί την αιχμή του δόρατος των νέων τεχνολογιών. Η πατέντα σε αυτό αντικατοπτρίζει το κυνήγι της μεγάλης ιδέας. Ο καθένας προσπαθεί να εντοπίσει νομικά και ιδιοκτησιακά κενά σε ιδέες που έχουν κοινό παρανομαστή το καινοτόμο. Ο πρώτος που την υλοποιεί αποκομίζει το μέγιστο κέρδος σε αντίθεση με τους μιμητές του.

Περιφράξεις και κοινά Η περίφραξη όπως διαμορφώθηκε με το πέρασμα των χρόνων δήλωσε ρητά και με σαφήνεια πως καμία διάσταση της ζωής δεν είναι άτρωτη απέναντι στην εμπορευματοποίηση. Μεταμόρφωσε τον κόσμο και τις κοινωνικές σχέσεις σε πηγές πρώτων υλών για την παραγωγή και την ελέω θεού κατανάλωση. Δημιούργησε ένα οικοσύστημα εκμετάλλευσης, εξάρτησης από τον κυρίαρχο, συσσώρευσης και ιεραρχήσεων. Γέμισε τον κόσμο ειδικούς (γιατρούς, δασκάλους και όλους τους άλλους προφέσορες που η καθεμία μπορεί να φανταστεί) και μας διαβεβαίωσε (με το καλό αλλά μερικές φορές με το κακό) ότι αυτοί -και μόνον αυτοί- γνωρίζουν τα ‘πως’ και τα ‘γιατί’ της ζωής. Το μεγαλύτερο κατόρθωμα αυτής διαδικασίας ήταν και είναι ο ορισμός νοημάτων/σημασιών, η κατασκευή ενός νέου αδιαμφισβήτητου λεξιλογίου που εμπεριέχει τα μοναδικά εργαλεία ερμηνείας του κόσμου και των κοινωνικών σχέσεων που τον διέπουν.

Βιοτεχνολογικές πατέντες: «φωτιά και αίμα» για το γενετικό κώδικα Προσφάτως, υπάρχουν αξιώσεις για πατέντες σε ήδη υπάρχοντα ζώα και φυτά. Η αξιαγάπητη Monsanto για παράδειγμα επιχειρεί να πατεντάρει μια συγκεκριμένη (μη γενετικά τροποιημένη) ράτσα γουρουνιών και άλλη μια αγελάδων και όλων των πιθανών εμπορεύσιμων παραγώγων τους (κρέας, γάλα). Ενώ πριν λίγους μήνες έληξε μια μεγάλη δικαστική διαμάχη για το πατεντάρισμα μιας μεγάλης γκάμας παραδοσιακά καλλιεργούμενων ποικιλιών του μπρόκολου (το αίτημα τελικά απορρίφθηκε).
Οι βιοτεχνολογικές πατέντες  λειτουργούν ως η εμπροσθοφυλακή μιας παγκόσμιας επιχείρησης βιοπολιτικού ελέγχου. Η ζωή σαρώνεται και τροποποιείται, ζυγιάζεται με βάση την εμπορική της αξία και αν κριθεί ακατάλληλη της απαγορεύεται να υπάρχει. Το τελικό αποτέλεσμα που ήδη αρχίζει να διαφαίνεται είναι ένας κόσμος ελάχιστης ποικιλλίας και επιλογών, μια σύγχρονη, μεταμοντέρνα έρημος η απεραντοσύνη της οποίας ήδη εισβάλλει στο οπτικό μας πεδίο.