Αν οι ολυμπιακοί αγώνες αποτέλεσαν την αφορμή για την εγκατάσταση των καμερών, ο δεκέμβρης του 2008 αποτέλεσε – με τις κοινωνικές ρηγματώσεις που προκλήθηκαν, την όξυνση των αντανακλαστικών των αγωνιζόμενων κομματιών της κοινωνίας και τη προσπάθεια του κράτους να καλύψει το χαμένο του έδαφος θέλοντας να προλάβει επερχόμενες εξεγέρσεις – αφορμή για τη χρήση τους.
Η μαζική εγκατάσταση των καμερών ξεκίνησε λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες αφού προηγουμένως υπήρξε ευρεία προπαγάνδισή τους απ’ τα ΜΜΕ. Τηλεπαιχνίδια τύπου BigBrother ήταν η ευτελής ψυχαγωγία μας και η δημιουργία κλίματος φόβου και τρομοϋστερίας απ’ τα δελτία ειδήσεων ήταν, και συνεχίζει να είναι, η καθιερωμένη ‘’ενημέρωσή’’ μας. Η μαζική εγκατάσταση καμερών σε ιδιωτικούς χώρους αλλά και ο φόβος της διεθνούς τρομοκρατίας ενέτειναν αυτό το κλίμα. Οι όποιες αντιδράσεις προσέκρουσαν στην κοινωνική συναίνεση της εποχής εκείνης καθώς οι αγώνες αποτελούσαν εθνικό στοίχημα. Με την αφελή λογική που λέει “εγώ δεν έχω τίποτα να κρύψω”, “αυτοί που φοβούνται τις κάμερες είναι εγκληματίες”, ρίζωσε στην συνείδηση μεγάλου κομματιού της κοινωνίας η ύπαρξη καμερών ως αναγκαία προϋπόθεση της ασφάλειάς τους.
Η συνέχεια γνωστή. Συνεχής άυξηση της αστυνομικής δύναμης, δημιουργία νέων σωμάτων (αν)ασφάλειας (Δ, Δίας, αστυνομικός της γειτονιάς), μαζικές προσαγωγές πριν την διεξαγωγή πορειών, παρακολουθήσεις ατόμων αλλά και ποινικοποίηση κοινωνικών σχέσεων που δημιουργούν κατηγορητήρια με δακτυλικά αποτυπώματα σε κινητά αντικείμενα, ύπαρξη τηλεφωνικών αριθμών για ανώνυμες ρουφιανιές, άρσεις τηλεφωνικού απορρήτου ολόκληρων περιοχών, έλεγχος του διαδικτύου και προσπάθεια λογοκρισίας των blogs και ο κατάλογος δεν έχει τέλος…Κερασάκι στην τούρτα η γνωμοδότηση της ‘‘ανεξάρτητης’’ αρχής ‘‘προστασίας’’ προσωπικών δεδομένων υπέρ της λειτουργίας καμερών σε χώρους που ακόμη και ίδια αδυνατεί να τους προσδιορίσει ως ιδιωτικούς ή δημόσιους, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά την υποταγμένη ύπαρξή της. Προφανώς, δεν περιμένουμε από τέτοια θεσμικά όργανα να δρουν με κριτήρια πέραν από αυτά της εξυπηρέτησης του κράτους και των συμφερόντων του.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν μια εικόνα της μετάβασης από το «κράτος ελέγχου» στο «κράτος επιτήρησης», προϊδεάζοντας μας για το τι πρόκειται να ακολουθήσει σε επίπεδο ασφάλειας. Μια οργουελική κοινωνία όπου όλα θα καταγράφονται με τεχνολογίες επιτήρησης πραγματώνοντας στο ακέραιο τον πανοπτικό μοντέλο. Αυτό που θέλει την ανυπαρξία συνείδησης, την εγκεφαλική καταστολή και έλεγχο, την εγκαθίδρυση του φόβου και της αυτοεπιτήρησης. Άλλωστε περισσότερο σημασία έχει η δημιουργία κλίματος παρακολούθησης παρά η παρακολούθηση αυτή κάθε αυτή. Το κράτος με πρόσχημα τη δική μας ασφάλεια και το φόβο αμφισβήτησης της εξουσίας του, χτίζει τα δικά του τείχη ασφαλείας απέναντι στους αντιστεκόμενους και όσους επιζητούν την καταστροφή του. Ας μην αφήσουμε το μέλλον μας στην τύχη του, γκρεμίζοντας τα δικά τους τείχη.
Away From Keyboard
μάης 2010