Ο Γ. Σανιδάς εισαγγελέας του αρείου πάγου, ένας ακόμα πραίτορας της δημοκρατίας μαθημένος από μικρός να γλύφει το χέρι που τον ταΐζει, εξέδωσε την υπ. αριθμ. 9/2009 γνωμοδότησή του, μετά από αίτηση του τμήματος δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος, που αφορά το απόρρητο της επικοινωνίας μέσω του Internet, δύο μέρες πριν συνταξιοδοτηθεί. Είναι άξιο αναφοράς ότι ο συγκεκριμένος εισαγγελέας γνωστός για τις συντηρητικές και αναχρονιστικές απόψεις του, απαξιώνει το διαδίκτυο ως μέσο επικοινωνίας. Σύμφωνα με την γνωμοδότηση τα μπλόγκ δεν καταλαμβάνονται από το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης και επικοινωνίας, που προβλέπει το άρθρο 19 του Συντάγματος*. Αναλυτικότερα η γνωμοδότηση:
1) Το απόρρητο των επικοινωνιών δεν καλύπτει α) την επικοινωνία μέσω του διαδικτύου (Internet) και β) τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας (ονοματεπώνυμα και λοιπά στοιχεία συνδρομητών, αριθμοί τηλεφώνων, χρόνος και τόπος κλήσεως, διάρκεια συνδιάλεξης κ.λ.π.).
2) Οι εισαγγελικές, ανακριτικές και προανακριτικές αρχές, πολύ δε περισσότερο τα Δικαστικά Συμβούλια και τα Δικαστήρια, δικαιούνται να ζητούν από τους παρόχους των υπηρεσιών Επικοινωνίας, μέσω του διαδικτύου (Internet) τα ηλεκτρονικά ίχνη μιας εγκληματικής πράξεως, την ημεροχρονολογία και τα στοιχεία του προσώπου στο οποίο αντιστοιχεί το ηλεκτρονικό ίχνος, από τους λοιπούς δε παρόχους των υπηρεσιών επικοινωνίας τα “εξωτερικά στοιχεία” της επικοινωνίας και ο πάροχος υποχρεούται να τα παραδίδει χωρίς να είναι αναγκαίο να προηγηθεί άδεια κάποιας Αρχής και ιδία της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών.
3) Η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών αλλά και οποιαδήποτε άλλη Ανεξάρτητη Αρχή ούτε νομιμοποιείται ούτε δικαιούται να ελέγξει με οποιονδήποτε τρόπο, αμέσως ή εμμέσως, το εάν η περί άρσεως ή μη του απορρήτου απόφαση των οργάνων της Δικαιοσύνης είναι σύννομη ή όχι. Αυτό κρίνεται από τα ίδια τα όργανα της Δικαιοσύνης. Ούτε όμως περαιτέρω η ρηθείσα Αρχή μπορεί να ελέγξει τους παρόχους υπηρεσιών επικοινωνίας για τη, σε κάθε περίπτωση, συμμόρφωσή τους προς τις αποφάσεις των οργάνων της Δικαιοσύνης. Εάν πράξει τούτο ενεργεί καθ’ υπέρβαση της δικαιοδοσίας της.
Η γνωμοδότηση αυτή είναι προφανές ότι έχει σαν στόχο αποκλειστικά το να περιορίσει την ελευθερία του λόγου. Είναι μια ακόμα κίνηση στο όνομα της δημοκρατίας, που θα ζήλευαν και τα πιο ολοκληρωτικά καθεστώτα. Μεγάλη τιμή για τον ίδιο να μπεί στο βιογραφικό του, μαζί με την θεσμική κάλυψη των πολιτικών στα τρέχοντα σκάνδαλα. Η κενού περιεχομένου γνωμοδότησή του μπορεί εύκολα ν’ αποδειχτεί καθώς ο οποιοσδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει blogs του εξωτερικού που δεν εμπίπτουν νομικά στην ελληνική νομοθεσία αλλά και καρτοκινητά άλλων χωρών που πάλι δεν θα μπορεί να “σπάσει” το
απόρρητο. Συγκρίνοντας τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση με ήδη υπάρχουσες νομοθετικές διατάξεις άλλων κρατών παρατηρείται παγκόσμια πρωτοτυπία όσον αφορά τις ενέργειες πλημμεληματικού χαρακτήρα. Με λίγα λόγια αυτό σημαίνει ότι η αστυνομία και οι δικαστές μπορούν οποιαδήποτε στιγμή να άρουν το απόρρητο τηλεπικοινωνιών χωρίς κανένα έλεγχο από πουθενά και κανέναν. Πολύ εύκολα θα μπορούν να εγκλωβίσουν και να παγιδεύσουν όποιον/α αντιστέκεται ή όποιον/α θεωρούν εμπόδιο στα σχεδιά τους. Το αυτί της εξουσίας όμως δεν ιδρώνει σε περιπτώσεις σκανδάλων όπως αυτό των υποκλοπών, στην ύπαρξη μεγάλου αριθμού φασιστοσάιτ που προωθούν το ρατσισμό και την ξενοφοβία, αλλά οι εξουσιαστικοί μηχανισμοί στρέφονται κυρίως σε σελίδες αντιπληροφόρησης (indymedia), συντρόφους-αγωνιστές και σε κάθε αντιστεκόμενο κομμάτι της κοινωνίας.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αντίδραση των bloggers. Μας έχουν συνηθίσει σε μελοδραματικές συγκεντρώσεις “κηδείες” χωρίς να διεκδικούν το παραμικρό και χωρίς να ενοχλούν στο ελάχιστο. Τώρα που προσπαθούν να τους ποινικοποίησουν είναι η ώρα να δείξουν ότι χρησιμοποιούσαν το πληκτρολόγιο για να ενισχύσουν την αξία της ελευθερίας του λόγου και όχι σαν υποκατάστατο της φυσικής τους παρουσίας στους δρόμους και τους αγώνες.
Στην οργουελική κοινωνία που μας ετοιμάζουν, γεμάτη από ελέγχους και πλήρη παρακολούθηση των πάντων, το διαδίκτυο είναι ένα όπλο στα χέρια των αγωνιζόμενων και ως τέτοιο οφείλει να μείνει. Η ελεύθερη διακίνηση ιδεών και γνώσης μέσα από αυτό μας αφορά όλους και αποτελεί ένα ακόμα μονοπάτι προς τη κοινωνία που οραματιζόμαστε.
*Άρθρο 19
1. Το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο. Νόμος ορίζει τις εγγυήσεις υπό τις οποίες η δικαστική αρχή δεν δεσμεύεται από το απόρρητο για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων.
2. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες ανεξάρτητης αρχής που διασφαλίζει το απόρρητο της παραγράφου 1.
3. Απαγορεύεται η χρήση αποδεικτικών μέσων που έχουν αποκτηθεί κατά παράβαση του άρθρου αυτού και των άρθρων 9 και 9Α.
Away From Keyboard
ιούλιος 2009